Social Media Trends 2023/2024: winnaars, verliezers en vooruitzichten

1. De opkomst en ondergang van social media: wie wint en wie verliest?

De wereld van social media blijft zich snel ontwikkelen. Het ene moment ben je op weg naar de top, het andere moment is de daling ingezet. De trends en verschuivingen in het gebruik van verschillende platformen in 2023 onthullen een fascinerend landschap. Laten we eens kijken naar de winnaars en verliezers.

Winnaars: Instagram, TikTok en Snapchat

De sterren van het social media toneel dit jaar zijn zonder twijfel Instagram en TikTok. Volgens het Newcom Nationale Social Media onderzoek 2023 is het gebruik van beide platformen aanzienlijk gestegen. Instagram zag een groei van 18% en telt nu 7,8 miljoen gebruikers, terwijl TikTok met een groei van 34% de grootste stijger was met ongeveer 4 miljoen Nederlandse gebruikers.

Ondanks de controverse rond privacy en de invloed van China, blijft TikTok populair, met name onder jongeren. Ze verkiezen het platform steeds vaker boven Instagram en zelfs boven YouTube, wat nog steeds het op één na grootste platform is na WhatsApp.

En laten we Snapchat niet vergeten. Hoewel het misschien wat onder de radar vliegt, stijgt het aantal dagelijkse gebruikers met 30%.

Verliezers: Facebook en Twitter

Aan de andere kant van het spectrum vinden we de voormalige reuzen van social media: Facebook en Twitter. Beide platformen hebben dit jaar een flinke klap gekregen. Bijna een half miljoen gebruikers hebben Facebook verlaten, een trend die het imago van het platform als “ouderwets” alleen maar versterkt. Ook Twitter heeft te maken met een vergelijkbare daling.

LinkedIn zit ergens tussenin. Hoewel het aantal gebruikers vrij stabiel blijft met een lichte daling van 1%, is het dagelijkse gebruik aanzienlijk gedaald met 13%.

Meer Nederlanders maken gebruik van social media

Het algemene gebruik van social media is in Nederland gestegen van 13,7 naar 14,1 miljoen gebruikers, met een opvallende groei in de 40+ doelgroep. De gemiddelde Nederlander besteedt nu bijna 2 uur per dag (114 minuten) aan social media, een stijging ten opzichte van de 107 minuten van vorig jaar. Oftewel: social media blijft voorlopig een belangrijke speler in Nederland, dus ook voor je marketing.

2. De underdogs van social media: welke moet je in de gaten houden?

Er komen voortdurend kanalen bij, maar het is vaak lastig te voorspellen welke wel groot terrein winnen en welke al snel weer van de radar verdwijnen. Denk aan de app Clubhouse, die in 2021 ineens enorme populariteit kende, maar in datzelfde jaar alweer van het netvlies verdween. Welke platformen moet je komende tijd in de gaten houden?

BeReal kwam afgelopen jaar op de radar. Lijkt nog geen groot terrein te winnen, maar komt nu gestaag in de lift met 1.310.000 gebruikers in Nederland. BeReal stimuleert gebruikers om authentiek te zijn, door filters weg te laten en vaste tijdstippen aan te houden waarop men moet posten. Het is (nog) niet interessant voor bedrijven, vanwege de korte tijd die wordt besteed op het platform, geen advertentiemogelijkheden en focus op directe vrienden. Wij zijn vooral benieuwd of het stijgen van het aantal gebruikers er op een gegeven moment wel voor gaat zorgen dat er meer kansen ontstaan voor merken.

Mastodon kwam op de kaart dankzij de overname van Twitter door Elon Musk. De beperkingen van Twitter begonnen met betalen voor een blauw vinkje en sindsdien kondigt Musk steeds meer betaalde opties aan. Men ging dus op zoek naar een alternatief. Hoewel Mastodon nog steeds klein is, met slechts 286.000 Nederlandse gebruikers, is het een opkomende speler om in de gaten te houden. Zeker als Twitter (inmiddels omgedoopt tot ‘X’) nog meer beperkingen krijgt.

Polywork, de nieuwe concurrent van LinkedIn, richt zich op het stimuleren van zakelijke relaties. Het platform is kleiner dan LinkedIn en vooral populair bij jongeren tussen 18 en 30 jaar. Het richt zich meer op freelancers onderling. Door interesses, mogelijke samenwerkingen en expertises op te geven kun je kennis en kansen uitwisselen. Onze ervaring tot nu toe: het is meer gericht op echte connecties maken, minder op zenden en je CV laten zien zoals LinkedIn. Daarmee biedt het perspectief om online netwerken creatiever en directer te maken. (Nog) niet de betere versie van LinkedIn, maar we kijken uit naar deze ontwikkeling. Het aantal Nederlandse gebruikers lijkt nog relatief laag. Even afwachten hoe deze zich ontwikkelt dus!

Reddit. Een sociale nieuwssite waar gebruikers zelf nieuws delen. Naast nieuws, is er ook een optie voor ‘subreddits’, wat een soort communities zijn waarin nieuws en meningen uitgewisseld kunnen worden. Het staat daardoor bekend om een zeer betrokken publiek, wat het interessant maakt voor adverteerders. Wel heeft het nog relatief lage CPC en CPM (kliks en zichtbaarheid) vergeleken met Meta (Facebook en Instagram). Ook dit platform krijgt al een aantal jaar kritiek, omdat het er makkelijk voor kan zorgen dat gebruikers in een bubbel terechtkomen met bijvoorbeeld complottheorieën. Gevoelig voor de ‘fabeltjes fuik’ zoals Arjen Lubach dat in 2020 beschreef. Ondanks de kritiek, blijft het aantal gebruikers rustig stijgen, van 1.165.000 in 2022 naar 1.166.000 in 2023.

3. De cookie crisis: Hoe Google’s nieuwe beleid je social media strategie gaat beïnvloeden

Misschien wel de belangrijkste ontwikkeling in online marketing dit jaar: de afschaffing van third-party cookies door Google begin 2024. Deze ontwikkeling zal ongetwijfeld invloed hebben op je social media strategie. Maar wat betekent dit eigenlijk?

Het einde van third-party cookies

Google zal geen data meer verzamelen van externe platformen, waaronder alle social media kanalen. Voorheen slaagde Google erin om een groot deel van het online gedrag van bezoekers op te slaan in cookies. Deze informatie kon vervolgens gebruikt worden om bijvoorbeeld het website gedrag van je doelgroep te koppelen aan je Instagram campagne. Met de afschaffing van third-party cookies, komt hier een einde aan. Het is niet compleet nieuw, browsers zoals Safari en Firefox hebben deze stap al eerder gezet.

De waarde van first-party data

Ondanks de veranderingen rondom third-party cookies, blijft het verzamelen van data via je eigen data platform, marketing automation of CRM systeem (zoals HubSpot of ActiveCampaign) toegestaan. Dit wordt first-party data genoemd. Daarom schakelen veel organisaties over naar een eigen data platform, waar gebruikers toestemming kunnen geven voor het verzamelen van hun gedragsdata door middel van het invullen van een formulier op je website.

De invloed op je social media strategie

Wat betekent deze ontwikkeling voor je social media kanalen? Simpel gezegd, je kunt niet meer gemakkelijk alle data en inzichten aan elkaar koppelen. Gebruikte je bijvoorbeeld een Facebook Pixel? Dat zal niet meer werken. Ook is remarketing met een social campagne straks verleden tijd. Richt je daarom op het leren kennen van je doelgroep en analyseer de data die je wel hebt: wie volgen je kanalen en welke posts genereren het meeste bereik en de meeste interactie?

Tip: Wil je weten hoe dit zich ontwikkelt? Stel een Google Alert in voor jezelf op deze thema’s. Geldt eigenlijk voor alle trends, als je bijvoorbeeld wil volgen welk nieuws er over de nieuwe social media kanalen kun je daar ook een alert voor instellen. 

4. Short video’s op social media: de opkomst van snackable content

Steeds meer social content focust zich op korte video’s. Met een sterke invloed van TikTok, die je ook terugziet in Instagram Reels en Youtube Shorts. In dit tijdperk van snelle consumptie en kortere aandachtspannes, zijn ‘short video’s de belangrijkste content trend in de social media wereld. Zorg er vooral voor dat je niet zomaar video’s gaat schieten, maar een goede contentplanning opstelt op basis van je doelgroep inzichten. Heb je je content thema’s bepaald, kun je deze afstemmen op de context van het social kanaal en de trends die daar spelen. Niet alle video trends die viral gaan, passen bij jouw merk en doelgroep.

Kansen voor bedrijven en organisaties

Ook als bedrijf of organisatie kun je op deze trend inspelen. Zo kun je je producten presenteren, een kijkje achter de schermen geven, of je kennis delen. Hoewel we nu soms nog uren besteden aan het bewerken van een filmpje van 15 seconden, zorgen AI ontwikkelingen voor steeds meer geautomatiseerde video creatie. Dit maakt het proces efficiënter en zorgt ervoor dat je sneller in kan spelen op nieuwe trends en ontwikkelingen.

5. Veranderende algoritmes: kunnen we het nog wel ‘social media’ noemen?

Zoals contentstrategen zich terecht eind 2022 al afvroegen: hoe ‘sociaal’ zijn de platformen nog die we doorgaans bestempelen als social media?

De opkomst van het ‘entertainment platform’

Deze vraag wordt relevanter dan ooit, vooral door de sterke opkomst van TikTok en de verwoede pogingen van Instagram om niet achter te blijven. Als gebruiker zien we in onze feeds steeds meer content van volslagen onbekenden of merken. De video’s op TikTok en Reels op Instagram zijn hier perfecte voorbeelden van. De inhoud van je vrienden? Die raakt steeds meer op de achtergrond, vervangen door content die volgens het algoritme het beste bij je past. TikTok noemt zichzelf al een ‘entertainment platform’. Is ‘social medium’ dan nog wel de juiste term? 

Een blessing in disguise, want gebruikers raken gewend aan content van mensen en merken die ze nog niet kennen. Makkelijker dus om als merk op een organische manier in de dagelijkse scroll van je doelgroep te verschijnen. Het maakt de gebruiker (en het algoritme) namelijk niet meer zoveel uit of het van een merk of van een persoon komt. 

LinkedIn: focus op interactie

LinkedIn, met zijn toenemende focus op interactie, is een andere speler die deze trend onderstreept. Er is wel focus op andere mensen, maar niet per se diegene die jij kent. Op LinkedIn draait het steeds meer om persoonlijke verhalen in plaats van droge bedrijfsupdates. Maar let op: je tijdlijn wordt bepaald door interactie. Een post van een directe connectie met weinig likes kan zomaar plaats maken voor een post van een verre connectie met veel interactie.

Heeft je directe vriend een post geplaatst met een paar likes, maar heeft de vriend van de oude werkgever van je tante een post met veel interactie? Dan zul je die tweede eerder voorbij zien komen. 

Hoe nu verder? Leer je doelgroep nóg beter kennen

De verschuiving naar video content, andere kanalen en de ontwikkelingen op het gebied van AI zorgen voor meer en meer persoonlijke invulling van je social media feed. De data die je opbouwt kan door slimmer wordende algoritmes steeds beter worden geïnterpreteerd en automatisch omgezet naar content die je wil zien. 

Kun je niet goed achterhalen waar je doelgroep zich bevindt of is het heel erg verdeeld? Ga dan na welke doelen je doelgroep nastreeft bij een bezoek aan een online platform. Zoeken ze updates van vrienden, willen ze actief zijn binnen een community, het laatste nieuws checken of online shoppen? Maak op basis van deze inzichten je selectie en stel je ultieme kanalenmix en contentplanning samen. 

De kunst van merken is om je doelgroep zo goed te kennen, dat je in die algoritmes voorbij komt. Het is dus nog belangrijker om goed doelgroep onderzoek te doen, voordat je je social content online ‘ploft’. Werk aan de winkel!

Heb je andere vragen over je social media strategie? Vul dan ons contactformulier even in.

Neem contact met ons op